Kabızlık konusunda dikkat edilmesi gereken noktalar
Kabızlık sık görülen bir şikayet olup zor veya seyrek dışkılama (haftada 3’ten daha az) olarak tanımlanıyor ve günümüzde pek çok insan bu sorunu yaşıyor. Prof. Dr. Aydın Şeref Köksal, kabızlığı olan hastalara sistematik yaklaşımda bulunulması gerektiğini ifade ederek, bu hastalarda dikkat edilmesi gereken önemli noktaları sıraladı.
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve dışkılamanın zorlaşmasıyla karakterize edilen bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Sert dışkılama, aşırı ıkınma, tam boşalamama, karında huzursuzluk, ağrı ve şişkinlik gibi şikayetlerle birlikte görülebilir. Peki kabızlık konusunda bilinmesi gereken ve dikkat edilmese gereken noktalar neler? Prof. Dr. Aydın Şeref Köksal, bu konuda dikkat edilmesi gerekenleriz 7 madde şeklinde aktardı.
KABIZLIĞA NEDEN OLAN NE?
- Kabızlığın nedenleri primer (fonksiyonel) veya sekonder olabilir. Sekonder nedenler arasında mekanik nedenler (kolon kanseri, anal fissür vb.), metabolik bozukluklar (diyabet, hipotiroidi, hiperkalsemi vb.), nörolojik bozukluklar (Parkinson hastalığı, MS vb.), ilaçlar ve kas hastalıkları sayılabilir. Kabızlığın nedenleri araştırırken öncelikle bu hastalıkların ekarte edilmesi gereklidir. Bu amaçla anamnezin yanı sıra kan tetkiklerinden ve kolonoskopiden faydalanılabilir.
RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
- Fonksiyonel kabızlık dışkının kolonda yavaş hareketine veya çıkıştaki pelvik taban bozukluklarına bağlı olabilir. İleri yaş, hareketsizlik, düşük lif ve su alımı fonksiyonel kabızlık için risk faktörleridir.
ALARM BULGULARA DİKKAT!
- Kabızlıkla birlikte kilo kaybı, karın ağrısı, kusma ve makattan kanama gibi alarm bulguları olan, yeni gelişen kabızlığı olan hastalarda kolonoskopi yapılmalıdır.
LİF VE SU ALIMI UNUTULMAMALI
- Lif ve su alımı gözden geçirilmeli ve gerekirse dışkıyı yumuşatıcı ilaçlar (laksatif) başlanmalıdır.
BAZI TESTLER GEREKEBİLİR
- Lif ve laksatif tedaviye yanıtsız hastalarda çıkış disfonksiyonlarının araştırılması için özel bazı testlerin yapılması (balon atım testi, anorektal manometre, defekografi) gereklidir.
SONUÇLARA GÖRE TEDAVİ
- Bu testlerin normal olması durumunda kolon transit süresi ölçülebilir.
FİZİKSEL AKTİVİTE ÖNEMLİ
- Tedavide hastaların su ve lif miktarını arttırmaları önerilir. Fiziksel aktivite bağırsak hareketini sağlamak için faydalıdır. Fazla çay, kahveden kaçınılmalıdır. Kabızlığın tipinin belirlenmesi etkin tedavi için önemlidir. Yavaş transitli hastalarda laksatiflerden ve diğer kabızlık ilaçlarından faydalanılırken çıkış disfonksiyonu olan hastalarda biofeedback tedavisi önerilir.
Akademik Gastroenteroloji hekimlerinden biri olarak Ankara’da çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Aydın Şeref Köksal, bütün hastalıklarda olduğu gibi kabızlık gibi sorunların tedavisinin de yarım bırakılmaması gerektiğini vurguladı.
PROF. DR. AYDIN KÖKSAL İLE HASTALIKLAR ÜZERİNE – DİĞER YAZILAR
